Βιβλία σε σειρά

Συχνά ως αναγνώστες, ειδικά όταν ήμασταν παιδιά, υπήρξαν πολλές φορές που θα θέλαμε να συνεχίζεται το βιβλίο που κρατούσαμε στα χέρια μας, όχι μόνο για ένα ακόμη τεύχος αλλά για πολλά ακόμη τεύχη και νέες συναρπαστικές περιπέτειες των ηρώων. Επειδή αυτό δεν συνέβαινε και πολύ συχνά συμπληρώναμε το κενό με την φαντασία μας και ίσως κάποιοι τα καταγράφαμε κιόλας σε τετράδια και ημερολόγια.

Η δημιουργία μιας σειράς βιβλίων με τους ίδιους ήρωες σε νέες περιπέτειες και κάποιες φορές νέους να ενσωματώνονται αρμονικά στην παρέα, είναι ένα είδος που ευδοκίμησε κυρίως στην παιδική λογοτεχνία της Δύσης και σήμερα πια αποτελεί κυρίαρχη τάση στην οποία εμμένουν οι συγγραφείς, ποντάρουν οι εκδότες και εθίζονται οι (μικροί και μεγάλοι) αναγνώστες. Με τους ήρωες να μας συντροφεύουν σε πολλά τεύχη συνέχειας, να μοιράζονται διάφορες φάσεις της ζωής τους και συχνά, να μεγαλώνουμε μαζί.

Η ιδέα μίας ιστορίας που προσφέρεται σε συνέχειες έχει τις ρίζες της στην πλατιά ανάπτυξη και διάδοση των εφημερίδων τον 18^ο και κυρίως τον 19^ο αιώνα όταν αυξήθηκε και το ποσοστό των εγγράμματων που μπορούσαν να διαβάσουν και αυτό ήταν κάτι που έδινε κύρος σε όποιον δήλωνε αναγνώστης εφημερίδας.  Εκτός αυτού ο τύπος ήταν το μόνο πιο έγκυρο μέσο ενημερώσεις για κάθε είδους εθνικές και παγκόσμιες εξελίξεις πέρα από τις προφορικές φήμες και διαδόσεις. Σιγά-σιγά τα περιεχόμενα των εφημερίδων εμπλουτίστηκαν και με θέματα ψυχαγωγικού χαρακτήρα ένα εκ των οποίων ήταν και οι δημοσιεύσεις μυθιστορημάτων σε συνέχεια. Πολλοί σπουδαίοι συγγραφείς ξεκίνησαν από εδώ τη συγγραφική τους καριέρα αλλά και βιοπορίζονταν, όπως ο Τσαρλς Ντίκενς, ο Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, ο Έντγκαρ Άλαν Πόε.

Στην παιδική λογοτεχνία η τάση έκδοσης μυθιστορημάτων σε συνέχειες εντοπίζεται ήδη τον 19^ο αιώνα στη Δυτική Ευρώπη και την Αμερική από όπου είχε αρχίσει έτσι και αλλιώς να αναπτύσσεται το παιδικό βιβλίο ως εντελώς ξεχωριστό είδος.

Μία από τις παλιότερες σειρές παιδικών βιβλίων σε συνέχεια είναι η «Άννα των αγρών» της Λούσυ Μοντ Μοντγκόμερι. Στη σειρά αυτή παρακολουθούμε τη ζωή της Άννας από τη στιγμή που υιοθετείται από ένα ζευγάρι ηλικιωμένα αδέλφια μέχρι τη δική της ενήλικη ζωή που γίνεται δασκάλα και παντρεύεται-όλα με φόντο το νησί του πρίγκιπα Εδουάρδου στον Καναδά. Τα βιβλία της σειράς εκδόθηκαν από το 1908  έως το 1912.

Μία από τις πρώτες σειρές βιβλίων φανυασίας για παιδιά είναι «Ο μάγος του Οζ» του Φρανκ Λ. Μπάουμ. Η ιστορία ξεκινάει με την μικρή Ντόροθυ και το σκυλάκι της, τον Τότο, να παρασύρονται από έναν ανεμοστρόβιλο μακριά από το αγαπημένο της Κάνσας όπου ζει με τους θείους της και να μεταφέρεται στην μαγική χώρα του Οζ.  Σκοπός της είναι να βρει τρόπο να γυρίσει πίσω και οι σύντροφοι που βρήκε στο ταξίδι να ικανοποιήσουν επίσης τις επιθυμίες τους. Στα επόμενα βιβλία της σειράς η Ντόροθυ καλείται να δώσει νέες μάχες και να ζήσει καινούργιες περιπέτειες, όπως στην Αυστραλία, με τον Σάγκυ Μαν, να μετακομίσει μόνμα με το θείο της στη χώρα του Οζ… Το πρώτο βιβλίο ης σειράς μεταφέρθηκε θαυμάσια στον κινηματογράφο με πρωταγωνίστρια το παιδί-θύμα Τζούντυ Γκάρλαντ. Η σειρά πρωτοεκδόθηκε μεταξύ των ετών 1900-1920.

Η σειρά βιβλίων «Το μικρό σπίτι στο λιβάδι» της Λόρα Ίνγκαλς-Γουάιλντερ  περιγράφει τη ζωή μιας αγροτικής οικογένειας που ζει σε μία φάρμα κοντά στο Πέπιν του Γουισκόνσιν των Η.Π.Α. . Εδώ οι εξελίξεις αφορούν ρεαλιστικά γεγονότα που ήταν δυνατόν να συμβούν σε μία αγροτική περιοχή των Η.Π.Α. τον 19^ο αιώνα. Τα γεγονότα που περιγράφει δεν είναι άκρως αυτοβιογραφικά ενώ διαβάστηκαν κατά κόρον όταν τα βιβλία μεταφέρθηκαν στην τηλεόραση και η σειρά έκανε παγκόσμια επιτυχία. Εκδόθηκε ανάμεσα στα έτη 1932-1971.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, η τάση έκδοσης παιδικών βιβλίων συνέχειας κερδίζει ακόμη μεγαλύτερο έδαφος. Πολύ δημοφιλείς καθίστανται οι ιστορίες με παιδιά σε ρόλο μικρών ντετέκτιβ σε μία προσπάθεια να ξεχαστούν, ίσως, ευκολότερα από τα παιδιά οι αποτρόπαιες συνέπειες του με διασκεδαστικές ιστορίες.

Μεταξύ του 1949 και του 1963 η Βρετανή συγγραφέας Ήνιντ Μπλάιτον εκδίδει τις παιδικές αστυνομικές σειρές βιβλίων «Οι μυστικοί επτά» και «Τα πέντε λαγωνικά». Οι δύο αυτές συντροφιές αγοριών και κοριτσιών αναλαμβάνουν να λύσουν πάσης φύσεως μυστήρια στην μεταπολεμική βρετανική επαρχία και να αγαπηθούν πολύ από τα παιδιά από τότε μέχρι σήμερα.

«Τα χρονικά της Νάρνια» του C. S. Lewis που εκδόθηκαν μεταξύ των ετών 1950-1956 αποτελούν για κάποιους και πάλι μία προσπάθεια επούλωσης των πληγών του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου με οδηγό τη χριστιανική πίστη. Τέσσερα αδέλφια, δύο κορίτσια και δύο αγόρια,  μετακομίζουν στο φιλικό σπίτι ενός καθηγητή για να αποφύγουν τους βομβαρδισμούς στο Λονδίνο. Εκεί μπαίνοντας σε μια παλιά ντουλάπα η μικρότερη αδελφή ανακαλύπτει πως μπορεί να μεταφερθεί σε μία άγνωστη χώρα, την Νάρνια. Τα βιβλία έχουν μεταφερθεί τόσο στην μικρή οθόνη από το ΒΒC όσο και πιο πρόσφατα στον κινηματογράφο.

«Οι δανειστές» της Μαίρη Νόρτον αγαπήθηκαν επίσης από τα παιδιά της Ευρώπης και της Αμερικής. Τα βιβλία αναπτύσσονται σε δύο επίπεδα, τον πραγματικό και τον φανταστικό κόσμο. Κάτω από τα ξύλινα σπίτια παλιών σπιτιών στην Βρετανία, ζουν οικογένειες μικροσκοπικών ανθρώπων που δανείζονται από τους κανονικούς ανθρώπους για να μπορέσουν να επιβιώσουν.  Ηρωίδα είναι η 14χρονη Αριέττυ Κλοκ (από την αντίστοιχη αγγλική λέξη για το ρολόι τοίχου clock-κάθε οικογένεια παίρνει το επώνυμό της από τον τόπο κατοικίας της. Η Αριέττυ με τους γονείς της ζει κάτω από το ρολόι.) που έρχεται σε επαφή για πρώτη φορά στην ιστορία της φυλής της με ένα κανονικό ανθρώπινο αγόρι.

Η «Ραμόνα» της Μπέβερλυ Κλίαρυ μας αφηγείται τη ζωή της μικρής Ραμόνα με την οικογένειά της μέσα από τα μάτια της μεγαλύτερης αδελφής της και αφηγήτριας Μπίζους. Η Μπίζους προσπαθεί να σμφιλιωθεί με τα καμώματα της μικρής Ραμόνας που με την αθωότητα και αφέλεια της ηλικίας της της δυσκολεύει τη ζωή χωρίς να το θέλει και την κάνε να θυμώνει μαζί της. Η Ραμόνα μας συντρόφευσε από το 1955 έως το 1999.

Η «Πίπη Φακιδομύτη» της Άστριντ Λίντγκρεν αγαπήθηκε από τα παιδιά ανά τον κόσμο λόγω της ζωντάνιας και της «αναρχικής» της τάσης. Η συγγραφέας εμπνεύστηκε την ηρωίδα ένα βράδυ που η μικρή της κόρη ήταν άρρωστη. Η Πίπη είναι ένα ατρόμητο κορίτσι που δεν φοβάται να τα βάλει με όλους και όλα. Έχει υπερφυσικές ικανότητες και ζει μόνη της σε μια μεγάλη βίλα. Είναι σκληρή με τους εχθρούς της και ξεσκεπάζει τη σοβαροφάνεια των μεγάλων. Τα βιβλία της σειράς της Πίπη κυκλοφόρησαν από το 1979 έως το 2000.

Οι σειρές παιδικών βιβλίων που αγαπήθηκαν από τα παιδιά αναφέρονται σε μία ποικιλία θεματολογιών. Συνήθως περιγράφουν την καθημερινότητα τω παιδιών στο σπίτι, το σχολείο και με τους φίλους της. Αναφέρονται σε φανταστικούς κόσμους που δεν είναι πάντα εξωπραγματικοί αλλά συνυπάρχουν με τον ρεαλιστικό κόσμο. Επίσης αρκετά συχνά ανιχνεύουν τις κοινωνικές και ιδεολογικές εξελίξεις, κάτι που λείπει αρκετά από τις σύγχρονες αντίστοιχες σειρές.