ΡΕΝΑ ΚΑΡΘΑΙΟΥ

Μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της παιδικής ποίησης ήταν και η Ρένα Καρθαίου, κόρη του θεατρικού συγγραφέα και μεταφραστή Κλέανδρου Καρθαίου. Το πραγματικό της όνομα ήταν Ειρήνη Λάκωνα. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1913 και σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Ασχολήθηκε με τη ποίηση και τη μετάφραση. Για πρώτη φορά, δημοσίευσε κείμενο της το 1935, στο περιοδικό «Νεοελληνικά Γράμματα». Το 1949, κυκλοφόρησε η ποιητική της συλλογή για ενήλικες με τίτλο «Τα πουλιά της Ιεριχώς» Μερικά χρόνια αργότερα, με τον σύζυγό της, δημοσιογράφο Αντώνη Μπρούσαλη, εξέδωσε το περιοδικό « Η Πλώρη» με σκοπό την καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας.

Την άνοιξη του 1963, η Ρένα Καρθαίου  με τις ποιήτριες Αλεξάνδρα Πλακωτάρη, Ήβη Σκανδαλάκη καθώς και με τις συγγραφείς Άλκη Γουλιμή , Ξένη Κερασιώτη και τρεις βιβλιοθηκονόμους, είχαν την πρωτοβουλία να ιδρύσουν ένα σωματείο μη κερδοσκοπικό. Βασική επιδίωξη του σωματείου ήταν  να ενώσει συγγραφείς, εικονογράφους, μεταφραστές, βιβλιοθηκονόμους και εκδότες. Έτσι δημιουργήθηκε ο Κύκλος Ελληνικού Παιδικού βιβλίου. Τη κίνηση αυτή χαιρέτησαν με ενθουσιασμό πολλοί άνθρωποι των γραμμάτων.

Υπήρξε όμως και ένα από τα  ιδρυτικά μέλη της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς όπου και παρέμεινε μέχρι το 1966.

Από τις αρχές του’70 η Ρένα Καρθαίου, ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη παιδική ποίηση. Εργάστηκε με πάθος και αφοσίωση για να την εμπλουτίσει και να την προβάλει στο εξωτερικό. Η ποιητική της συλλογή  «Χαρταετοί στον Ουρανό» απέσπασε βραβείο από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά.  Μετέφρασε ξένους συγγραφείς και ποιητές (Ρίλκε, Ταγκόρ, Γκαλιν, Κέρνερ κα)

Συνεργάστηκε επίσης στη συγγραφή αναγνωστικών καθώς και βιβλίων για τις διακοπές. Υπήρξε  συνεργάτης των περιοδικών Διάπλασις των Παίδων και Χελιδόνια. Ως ελάχιστη αναγνώριση για την προσφορά της Ρένας Καρθαίου στη ποίηση, ο Κύκλος Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, της απένειμε το 1991, το βραβείο «Πηνελόπη Δέλτα»

«Ωστόσο η μεγαλύτερη επιβράβευση της προσφοράς της στον κλάδο, ήταν ίσως η βαθύτερη εκτίμηση που έτρεφαν όλα τα μέλη του κύκλου για το πρόσωπό της. Ο ειλικρινής και απεριόριστος θαυμασμός για το έργο της, η απέραντη αγάπη για την ξεχωριστή αυτή προσωπικότητα με τον ακέραιο χαρακτήρα που τη διέκρινε, το έμπρακτο ενδιαφέρον για τους νεότερους, η ορθή κρίση, η καλοπροαίρετη κριτική, το πηγαίο χιούμορ, η διορατικότητα και η δημιουργική φαντασία.» αναφέρει η συγγραφέας Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου στο blog της: http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/10/1913-11102005.html.

Η Ρένα Καρθαίου πέθανε στις 11 Οκτωβρίου 2005 σε ηλικία 92 ετών. Την ημέρα της ταφής της, ο Κύκλος της ευχήθηκε ‘’καλή στράτα στον ουρανό’’ με ένα δικό της ποίημα για μικρά παιδιά.

Δωσ΄ του κούνια, δωσ΄του μπέλα

Όλο πάω και πιο ψηλά

Το φεγγάρι τώρα φτάνω

Το φιλώ και με φιλά.

Δώσ’του κούνια, δώσ’του μπέλα

Φεγγαράκι σου ζητώ

Απλωσ’ το μακρύ σου χέρι

Απ’ το φως για να πιαστώ.

Δώσ’του κούνια δώσ’ του μπέλα

Βόηθα φεγγαράκι εσύ

Τη στρατούλα σου ν’ ανέβω

Τη χρυσή.

Ας θυμηθούμε δυο  γνωστά ποιήματα της Ρ. Καρθαίου:

Η Σακαράκα.

Γκραν και γκρουν και τρίκι τράκα,

Δες περνάει μια σακαράκα!

Αγωνίζεται, μπαμ μπουμ

Παλιοσίδερα χτυπούν

Γκραν και γκρουν και τρίκι τράκα

Δες, περνάει μια σακαράκα!

Τρικι τρακ στην ανηφόρα

Προσπαθεί να πάρει φόρα!

Γκραν και γκρουν και τρίκι τράκα

Δες, περνάει μια σακαράκα.

Τρικι τρακ και γκραν και γκρουν

Ουφ! Τα λάστιχα βογκούν.

Γκραν και γκρουν και τρίκι τράκα

Δες, περνάει μια σακαράκα!

Ξάφνου -Παφ- έχουν σκάσει

Και έχει η γειτονιά ησυχάσει.

Γκραν και γκρουν και τρίκι τράκα!

Δες, περνάει μια σακαράκα.

ΧΑΡΤΑΕΤΟΙ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ

Κάθε Καθαρή Δευτέρα

Ανοιξιάτικε μου αέρα

Στα παιδιά μας λες: Εντάξει

Ο αετός σας θα πετάξει

Φύσα αγέρα λεβεντιά

Παίξ΄αετό με τα παιδιά

Φεύγει ο αετός ψηλά

Και στον άνεμο μιλά.

Φρρρ! Ακολουθούν κι άλλοι

Πιο μικροί και πιο μεγάλοι

Ένας χάρτινος στρατός

Ξάφνου κολυμπάει στο φως.

Του αγέρα οι καλεσμένοι

Στα πολύχρωμα ντυμένοι

Παν σε ουρανού γιορτάσι

Σκουλαρίκια, ουρά, κεφάλι.

Φύσα λεβεντιά μου αγέρα!

Κάθε Καθαρή Δευτέρα,

Των παιδιών ψυχή και νους

Χαρταετός στους ουρανούς.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

Τα πουλιά της Ιεριχώς (1949)

Το δέντρο του ουρανού (1961)

Χαρταετοί στον ουρανό (1972 Βραβείο Γ.Λ.Συντροφιάς)

Ανοιξιάτικα και κυπαρισσόμηλα(1982)

Στα μονοπάτια του Ήλιου(2000)

  

Θα ήθελα να ευχαριστήσω πολύ τη κυρία Λότη Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου που μου πρόσφερε πληροφορίες χρήσιμες για τη σύνταξη του άρθρου από το blog της : http://lotypetrovits.blogspot.gr/2012/10/1913-11102005.html

Παπαθανασίου Αγγελική.